آن‌طور که دبیر کمیته فنی صدور گواهینامه‌های زیست‌محیطی سازمان محیط‌زیست در گفت‌وگو با شبکه اینترنتی اقتصاد ایران (اکوایران) عنوان کرد، طبق ماده ۴ قانون هوای پاک شماره‌گذاری و فروش خودروها از ابتدای سال آینده، منوط به رعایت استاندارد آلایندگی یورو۵ است، با این حال ایران‌خودرویی‌ها اقدام به پیش‌فروش محصولات خود با استاندارد یورو۴ کرده‌اند. بهزاد اشجعی افزود:با توجه به اینکه چنین پیش‌فروشی اصلا نباید انجام می‌شد، سازمان حفاظت محیط‌زیست مراتب شکایت خود را از ایران‌خودرو به سازمان بازرسی کل کشور اعلام کرد. وی تاکید کرد:در دیداری که با مسوولان سازمان بازرسی کل کشور داشتیم، قول دادند این موضوع را پیگیری کنند.

هفته گذشته بود که ایران‌خودرو برای چهار محصول خود پیش‌فروش با موعد تحویل سال آینده در نظر گرفت و این اقدام، با واکنش سازمان حفاظت محیط‌زیست مواجه شد. محیط‌زیستی‌ها در مکاتباتی که با ایران‌خودرو داشتند، ممنوعیت پیش‌فروش خودروها با استاندارد پایین‌تر از یورو۵ از ابتدا سال آینده را متذکر شدند. آنها تاکید کردند که طبق قانون هوای پاک، شماره‌گذاری و فروش خودروها از ابتدای سال آینده، منوط به داشتن استاندارد آلایندگی یورو۵ است، اما محصولات پیش‌فروش شده توسط ایران‌خودرو، از این استاندارد تبعیت نمی‌کند.

در واکنش این موضوع، انجمن خودروسازان ایران اعلام کرد به دلیل تحریم و استاندارد نبودن بنزین، امکان تجهیز خودروها به استاندارد آلایندگی یورو۵ وجود ندارد. اما ایران‌خودرویی‌ها تاکید کردند که محصولات پیش‌فروش شده را در سال آینده با استانداردهای مصوب از جمله آلایندگی یورو۵ تحویل خواهند داد. با این حال سازمان حفاظت محیط‌زیست قانع نشده و همان‌طور که دبیر کمیته فنی صدور گواهینامه‌های زیست‌محیطی به «اکو ایران» گفته، از ایران‌خودرو به سازمان بازرسی کل کشور شکایت کرده است. این در حالی است که ایران‌خودرو چند روز پس از پیش‌فروش نخست، برای هفت محصول دیگر خود نیز پیش‌فروش گذاشت. در پیش‌فروش جدید نیز نام خودروهایی به چشم می‌آید که از استاندارد آلایندگی یورو۵ برخوردار نبوده و موعد تحویل‌شان نیز سال آینده است.

در این شرایط باید منتظر ماند و دید سازمان بازرسی چه واکنشی به شکایت محیط‌زیست از ایران خودرو نشان داده و حق را به کدام طرف خواهد داد و چه سرنوشتی در انتظار خودروهای پیش‌فروش شده است.

فرصت محدود به پراید و پژو ۴۰۵
دبیر کمیته فنی صدور گواهینامه‌های زیست‌محیطی سازمان محیط‌زیست در بخش دیگری از گفت‌وگو با شبکه اینترنتی اقتصاد ایران (اکوایران) به سرنوشت خودروهایی که استاندارد یورو۵ ندارند و قرار است سال آینده از رده تولید خارج شوند، پرداخت. بنابر اعلام خودروسازان، دو مدل از پراید و همچنین پژو ۴۰۵ مدل GLX نهایتا تا پایان تیر ماه ۹۹ به تولید رسیده و پس از آن حذف خواهند شد. با توجه به اینکه طبق ماده ۴ قانون هوای پاک، از ابتدای سال آینده هیچ خودرویی بدون اخذ استاندارد یورو۵ مجوز شماره‌گذاری نمی‌گیرد، این پرسش پیش آمده که سرنوشت پراید و پژو ۴۰۵ چه خواهد شد. در پاسخ به این پرسش، اشجعی از احتمال شماره‌گذاری خودروهای موردنظر به‌صورت محدود خبر داد. وی گفت: سازمان حفاظت محیط‌زیست از ابتدای سال آینده به خودروهای زیر استاندارد آلایندگی یورو۵ مجوز شماره‌گذاری نخواهد داد، مگر آنگه به یورو۵ تجهیز شده یا خودروسازان برنامه حذف آنها را ارائه کنند. اشجعی تاکید کرد: اگر خودروسازان واقعا قصد حذف پراید و پژو ۴۰۵ را داشته باشند، ممکن است برای تعداد محدودی از این خودروها مجوز شماره‌گذاری (با وجود عدم تجهیز به استاندارد یورو۵) صادر شود.

یورو۵‌هایی که یورو۴ هم نیستند
موضوع دیگری که دبیر کمیته فنی صدور گواهینامه‌های زیست‌محیطی سازمان محیط‌زیست در گفت‌وگو با شبکه اینترنتی اقتصاد ایران (اکوایران) به آن اشاره کرده، واقعی نبودن استاندارد برخی خودروهای داخلی است. اشجعی گفت: در بررسی‌هایی که انجام دادیم، مشخص شد ۲۰ درصد خودروهای داخلی با وجود اعلام خودروسازان مبنی بر یورو۴ بودن آنها، عملا این استاندارد را پاس نمی‌کنند. وی در مورد خودروهای یورو۵ نیز تاکید کرد: بررسی‌های ما نشان می‌دهد ۵۰ درصد خودروهایی که گفته شده به استاندارد یورو۵ مجهز هستند، حتی یورو۴ را نیز پاس نمی‌کنند. دبیر کمیته فنی صدور گواهینامه‌های زیست‌محیطی سازمان محیط‌زیست ادامه داد:در واقع خودروسازان خواسته‌اند این محصولات را به استاندارد آلایندگی یورو۵ مجهز کنند، اما عملا آنها را یورو۴ هم نکرده‌اند. وی این را هم گفت که دو خودرو در محدوده مشکی استاندارد (محدوده‌ای که امکان صدور مجوز شماره‌گذاری به خودروها را نمی‌دهد و خودروسازان باید اقدامات لازم برای ارتقای آنها را انجام دهند) قرار داشته‌اند و در این بین، یکی اصلاح شده و وضع دیگری در دست بررسی است.

بهانه خودروسازان
اما آن طور که دبیر انجمن خودروسازان اخیرا اعلام کرده، به دلیل تحریم و نبود بنزین استاندارد، امکان تجهیز خودروها به یورو۵ وجود ندارد. در واکنش به این ادعا، دبیر کمیته فنی صدور گواهینامه‌های زیست‌محیطی سازمان محیط‌زیست تاکید کرده که این دلایل بیشتر بهانه است. اشجعی گفت: بنزین یورو۴ و یورو۵ تفاوت زیادی با هم ندارند، بنابراین اگر در خودرو یورو۵، سوخت یورو۴ استفاده شود، آسیب عدیده‌ای ایجاد نخواهد کرد. وی با بیان اینکه البته ممکن است در مواردی خاص، صدماتی به خودروها وارد شود، افزود: این صدمات به حدی نیست که بخواهیم به خاطر آن، استاندارد آلایندگی یورو۵ را عقب بیندازیم. به گفته اشجعی، در حال حاضر کشورهایی مانند مکزیک، برزیل و استرالیا از خودروی یورو۵ و بنزین یورو۴ استفاده می‌کنند و کلا در دنیا این طور نیست که بگویند ابتدا سوخت استاندارد توزیع شود و بعد خودرو متناسب با آن. وی در واکنش به اینکه گفته می‌شود بنزین توزیعی فعلی از استاندارد یورو۴ هم برخوردار نیست، گفت: طبق پایش‌های صورت‌گرفته توسط وزارت نفت، سازمان ملی استاندارد و ما در سازمان محیط‌زیست، ۸۰ درصد بنزین توزیعی در کشور از استاندارد یورو۴ برخوردار است.

علاوه بر مساله سوخت اما تحریم نیز یکی از دلایلی است که انجمن خودروسازان با استناد به آن تاکید کرده نمی‌توان به استاندارد آلایندگی یورو۵ دست پیدا کرد. در این مورد، دبیر کمیته فنی صدور گواهینامه‌های زیست‌محیطی سازمان محیط‌زیست گفت: ازآنجا که بیشتر خودروهای داخلی از داخلی‌سازی بالایی برخوردارند، تحریم و نبود شرکای خارجی نمی‌تواند مانع دستیابی به استاندارد موردنظر باشد. وی در مورد محصولات مونتاژی در خودروسازی کشور نیز تاکید کرد: بیشتر آنها استاندارد یورو۵ را پاس می‌کنند و بنابراین مشکل خاصی ندارند.